NL
  • International

  • English Version EN

Kniepijn

Heeft u ook pijn in de knie?

Circa één op de acht mensen in Duitsland heeft last van kniepijn. Geldt dat ook voor u?

Bij elke stap, elke beenbeweging en zelfs in rustfases - het kniegewricht wordt elke dag meer of minder zwaar belast, en vaak is de belasting vele malen zijn eigen gewicht. Uit onderzoek is gebleken dat bij het traplopen driemaal het lichaamsgewicht op het kniegewricht rust.1 Bij het hurken of knielen ontstaat er een druk van 80 tot 100% van het lichaamsgewicht op de knieschijf. Bovendien kunnen bij het opstaan gewrichtskrachten van ongeveer 400% van het lichaamsgewicht op de knieschijf optreden.2

Kniepijn is altijd een waarschuwing. De knie behoort tot de meest blessuregevoelige gewrichten in het lichaam en is ondanks zijn grootte zeer gevoelig. De symptomen van knieklachten moeten dus altijd serieus genomen worden. Als ze te lang worden genegeerd, of te laat of verkeerd worden behandeld, dan kan er gevolgschade in het kniegewricht ontstaan, wat kan leiden tot ernstige en aanhoudende klachten. Als kniepijn aanhoudt, moet u dus altijd medische hulp zoeken om in een vroeg stadium de oorzaak vast te stellen en de klachten te behandelen. Kom dus vandaag nog in actie! Ondersteun uw kniegewricht om pijn te verminderen of te voorkomen. 

1Bron: Duda et al. 2011, AE-Manual der Endoprothetik, 
2Bron: Glitsch et al. 2009, Belastung des Kniegelenks beim Knien und Hocken

De knie

De spil van onze mobiliteit

Het kniegewricht (articulatio genus) is het grootste gewricht in het menselijk lichaam. Het zorgt voor stabiliteit bij het staan, vangt het lichaamsgewicht op en is bij vrijwel elke beweging betrokken. Wat de knie allemaal doet, merken we vaak pas op als er pijn optreedt die de beweging beperkt.
Als een zogenaamd draai-scharniergewricht kan de knie in twee richtingen bewegen: niet alleen voor het buigen of strekken van het been, maar ook om het onderbeen bij het buigen iets naar buiten of naar binnen te draaien. De opbouw van het kniegewricht is zeer complex, waardoor het zeer gevoelig is voor blessures.

De opbouw van de knie en zijn functies

Botstructuur

In de knie komen drie botten bijen: de twee langste botten van het menselijk lichaam, het bovenbeen (femur) en het scheenbeen (tibia), en de knieschijf (patella).

Deze drie beenderen vormen twee gewrichten: het knieschijfgewricht (articulatio femoropatellaris) tussen het bovenbeen en de patella, en het knieholtegewricht (articulatio femorotibialis) tussen het bovenbeen en de scheenbeenkop (caput tibiae). Het bovenbeen en het scheenbeen hebben cilindrische, met kraakbeen beklede gewrichtslichamen aan de uiteinden, die de wrijvingsarme rol-schuifbeweging van het kniegewricht en dus een soepele gang mogelijk maken.

Omdat de knie door zijn botstructuur zeer instabiel is, wordt hij vastgezet door pezen, gewrichtsbanden, spieren en kraakbeenachtige structuren. Dit zorgt voor de nodige stabiliteit van het gewricht in alle richtingen en maakt het mogelijk om rechtop te staan en lopen. 

Opbouw van de knie, zijaanzicht

 

Rechter knie, lateraal aanzicht

  • Knieschijf (patella)
    De knieschijf is driehoekig van vorm, aan de voorkant licht naar buiten gebogen en dient ter bescherming van de voorkant van het kniegewricht. Hij is het aanhechtingspunt van de bovenbeenspier (M. quadriceps femoris) en is, als een soort geleiderol, verantwoordelijk voor een optimale krachtoverbrenging van de bovenbeenspieren naar het onderbeen. De knieschijf vergemakkelijkt dus het buigen en strekken van het been en dient ook als geleider van de knieschijfband.
     
  • Knieholte (fossa poplitea)
    Door de knieholte lopen belangrijke bloedvaten en zenuwen naar het onderbeen.
  • Meniscussen (menisci)
    Omdat de gewrichtslichamen van het bovenbeen en onderbeen niet rechtstreeks in elkaar passen, liggen er kraakbeenachtige structuren tussen: de meniscussen. De meniscussen (binnen- en buitenmeniscus) dienen enerzijds om het draagvlak van de twee gewrichtsvlakken te vergroten. Anderszijds fungeren ze als schokdempers. De fibrokraakbeenschijven kunnen harde schokken opvangen, zware belastingen op het kniegewricht compenseren en het belastende gewicht gelijkmatig verdelen. Dit biedt extra bescherming voor de gewrichtsoppervlakken.

 

  • Slijmbeurzen
    De slijmbeurzen zijn elastische, met vloeistof gevulde, beweeglijke kussentjes die tussen bewegende spieren, pezen en botten liggen om wrijving en druk te verminderen.
  • Meniscussen (menisci)
    Omdat de gewrichtslichamen van het bovenbeen en onderbeen niet rechtstreeks in elkaar passen, liggen er kraakbeenachtige structuren tussen: de meniscussen. De meniscussen (binnen- en buitenmeniscus) dienen enerzijds om het draagvlak van de twee gewrichtsvlakken te vergroten. Anderszijds fungeren ze als schokdempers. De fibrokraakbeenschijven kunnen harde schokken opvangen, zware belastingen op het kniegewricht compenseren en het belastende gewicht gelijkmatig verdelen. Dit biedt extra bescherming voor de gewrichtsoppervlakken.

 

  • Slijmbeurzen
    De slijmbeurzen zijn elastische, met vloeistof gevulde, beweeglijke kussentjes die tussen bewegende spieren, pezen en botten liggen om wrijving en druk te verminderen.

Gewrichtsbanden en pezen

Behalve door de menisci wordt de knie ook beschermd door complexe en sterke gewrichtsbandstructuren, ook wel ligamenten genoemd. Samen met de pezen en spieren zijn zij verantwoordelijk voor een precieze geleiding en stabilisatie van het kniegewricht. De ligamenten bestaan uit stevige bindweefselvezels en hebben nauwelijks bloedvaten of zenuwen. Daarom is het regeneratievermogen beperkt.

Opbouw van de knie, frontaal aanzicht

 

Rechter knie, proximaal aanzicht

  • Zijbanden (jig. collaterale)
    Om verplaatsing in zijdelingse richting te voorkomen, wordt het kniegewricht gestabiliseerd door de binnenste en buitenste zijbanden.

 

  • Kruisbanden (lig. cruciata genus)
    De kruisbanden, die in het gewricht liggen, zijn bijzonder belangrijk voor de stabilisatie van het kniegewricht. Zij voorkomen dat het bovenbeen en het scheenbeen naar voren of achteren schuiven en beperken de rotatie.

 

  • Knieschijfpees (patellapees) (lig. patellae)
    De knieschijfpees verbindt het onderbeen met de knieschijf en zorgt ervoor dat deze precies geleid wordt. Deze pees verbindt ook de grote voorste bovenbeenspieren met het scheenbeen via de knieschijf.

Oorzaken voor kniepijn

Knieblessures en -aandoeningen

Ongeveer 10 miljoen mensen in Duitsland hebben regelmatig last van kniepijn. Er zijn vele oorzaken voor dit soort pijn.

Mogelijke veroorzakers zijn: 

  • Acute blessures door een ongeval, zoals botbreuken, kapselletsels, letsels aan gewrichtsbanden, meniscus of kraakbeen. Ongeveer een kwart van alle sportblessures zijn knieblessures en dit aantal neemt voortdurend toe door een gebrek aan lichamelijke conditie.
  • Ontstekingen en reumatische aandoeningen, zoals artritis, reuma, slijmbeursontsteking, bakerse cyste en de ziekte van Bechterew, zijn ook veel voorkomende oorzaken van kniepijn.
  • Stofwisselingsziekten of bloedziekten, zoals jicht, pseudo-jicht, ijzerstapelingsziekte of bloederziekte, kunnen ook knieklachten veroorzaken.
  • Slijtageverschijnselen, zoals meniscusschade en gonartrose leiden zonder langdurige behandeling vaak tot chronische klachten.
  • Overbelasting en standafwijkingen, zoals hoogstand of lateralisatie van de knieschijf en X- of O-benen, zijn oorzaken van het patellofemoraal pijnsyndroom, de patellatendinopathie (ook wel springersknie genoemd), de ziekte van Osgood-Schlatter en de bekende lopersknie (runners knee).
  • Ook erfelijke factoren en auto-immuunziekten, zoals chronische polyartritis, lupus erythematosus, osteochondrose, patelladysplasie of het syndroom van Ehlers-Danlos zijn mogelijke oorzaken van kniepijn.

Uitwendig kan kniepijn zichtbaar zijn door zwelling, roodheid of blauwe plekken. In dergelijke gevallen is dan soms een trekkende of stekende pijn voelbaar bij elke stap. 

De gebieden waar de pijn het meest uitgesproken is, kunnen al een eerste indicatie geven over de mogelijke ziektebeelden.

Het volgende overzicht is gerangschikt volgens de lokalisatie van de pijn. Het is slechts een eerste informatiebron en geen bindende leidraad. 

Voor een zinvolle diagnose en behandeling is het van essentieel belang medisch advies in te winnen! 

Lokalisatie: waar doet de kniepijn zich voor? 

Voorste kniepijn (knieschijf) 


Als de pijn geconcentreerd is in het gebied van de knieschijf, de voorkant van het boven- en onderbeen en de aanhechting van de patellapees onder de knieschijf, dan spreekt men van voorste kniepijn. Wanneer de pijn voor het eerst optrad of welke situaties pijn veroorzaken, kunnen een aanwijzing zijn voor het oorzakelijke ziektebeeld.

In welke situatie doet de pijn zich voor? 


Kniepijn achter (knieholte) 


Pijn in de knieholte kan verschillende oorzaken hebben. De situatie waarin de pijn het eerst of het vaakst optreedt, kan een aanwijzing zijn voor een bepaald ziektebeeld.

In welke situatie doet de pijn zich voor? 


Kniepijn aan de binnenkant van het kniegewricht

Als de pijn voornamelijk optreedt bij het binnenste deel van het kniegewricht en de omliggende weke delen, de binnenste gewrichtsbanden en het binnenste boven- en onderbeen, dan spreken we over pijn aan de binnenkant van de knie. Wanneer u de pijn voor het eerst opmerkte en in welke situaties de pijn duidelijk merkbaar is, kunnen een aanwijzing zijn voor het oorzakelijke ziektebeeld.

In welke situatie doet de pijn zich voor? 


Kniepijn aan de buitenkant van het kniegewricht

Als de pijn voornamelijk optreedt bij het buitenste deel van het kniegewricht en de omliggende weke delen, de buitenste gewrichtsbanden en het buitenste boven- en onderbeen, dan spreken we over pijn aan de buitenkant van de knie. De situatie waarin de pijn het eerst of het vaakst optreedt, kan een aanwijzing zijn voor een bepaald ziektebeeld.

In welke situatie doet de pijn zich voor? 


Kniepijn in de hele knie 

In deze gevallen is een exacte lokalisatie van de pijn onmogelijk. De hele knie voelt pijnlijk aan en de pijn kan ook uitstralen naar de omliggende gebieden. Waar de pijn voor het eerst is opgetreden of voornamelijk optreedt, kan een indicatie zijn van de onderliggende aandoening.

In welke situatie doet de pijn zich voor? 


Welke behandelingsmogelijkheden zijn er tegen kniepijn?

Bandages en orthesen voor de ontlasten en stabilisatie 

Juzo biedt een uitgebreid assortiment gespecialiseerde hulpmiddelen aan voor veel verschillende indicaties.

Kniebandages

Kniebandages ondersteunen het kniegewricht bij verstuikingen of kneuzingen, na operaties of bij bijzondere standafwijkingen. Door de combinatie van verschillende innovatieve en beproefde breitechnieken, bieden de kniebandages van Juzo een uitstekende pasvorm. De zeer functionele materialen die voor de bandages zijn gebruikt, voeren vocht bijzonder snel van het lichaam af. Voor u betekent dit het hoogste draagcomfort, met een optimale pasvorm en maximale bewegingsvrijheid.

JuzoFlex Genu Xtra kniebandage

Knieorthesen 

Met knieorthesen kunnen de betreffende bewegingspatronen nog sterker worden beïnvloed dan met flexibele kniebandages. De stijve elementen kunnen het geblesseerde kniegewricht ontlasten, stabiliseren en geleiden. Ook is het mogelijk om alleen bewegingen toe te staan binnen een individueel definieerbare straal of om het gewricht volledig te immobiliseren. Orthesen kunnen exact naar behoefte worden aangepast aan de eisen van de therapie om zo het gewenste behandelingsdoel te bereiken.

JuzoPro Genu Soft Knieorthese

Medicamenten tegen kniepijn 

Als de kniepijn zich slechts tijdelijk manifesteert, is een behandeling met pijnstillers ook mogelijk gedurende beperkte tijd. Sommige geneesmiddelen gaan ontsteking en zwelling tegen. Ze zijn verkrijgbaar in tabletvorm, als pijnpleister en als zalf of verkoelende gel. Het is echter altijd zinvol om de oorzaak van de pijn door een arts te laten onderzoeken.


Fysiotherapie bij kniepijn

Fysiotherapie maakt altijd deel uit van een geïntegreerde behandeling tegen kniepijn. Bij kniepijn bestaat fysiotherapie uit zowel actieve als passieve oefeningen. Dit betekent dat de patiënt bepaalde bewegingsoefeningen zelf moet uitvoeren, terwijl de fysiotherapeut bij andere rek- en strekoefeningen de bewegingen begeleidt en controleert. Fysiotherapie wordt niet alleen in acute gevallen toegepast, maar ook ter preventie en revalidatie.


Warmte- en koudetherapie bij kniepijn

Of warmte of koude meer helpt bij kniepijn, hangt af van de oorzaak. Als vuistregel geldt dat bij acute pijn en ontsteking koude meestal beter helpt dan warmte. Koude heeft een slinkende werking en remt ontstekingen. Om bevriezing te voorkomen moet u ijs- of koelkompressen in een dunne handdoek wikkelen en nooit rechtstreeks op de huid aanbrengen. Bij chronische aandoeningen zoals artrose helpt warmte beter, want hierdoor verbetert de doorbloeding en kunnen metabolische en pijn veroorzakende afvalstoffen sneller worden afgevoerd. 


Wat u zelf kunt doen bij pijn in de knie

Dagelijkse tips voor stabiele knieën

Voor een geïntegreerde behandeling van uw kniepijn moet u ook zelf actie ondernemen.

Regelmatige training
Gezonde benen met sterke, lenige spieren, gewrichtsbanden en fascia zijn minder vatbaar voor knieklachten en kniepijn. Train daarom regelmatig uw coördinatie en beenspieren met sporten die uw knieën ontzien en doe speciale oefeningen om uw knieën te versterken.

Beweging vs. belasting
Beweging is zeer belangrijk voor een gezond kniegewricht. Let er wel op dat de bewegingen uw gewrichten ontzien. Sterke, eenzijdige en vooral permanente belasting moet worden vermeden.

Zwaar dragen
Draag zware lasten niet aan één kant van uw lichaam, maar op een manier die uw knieën ontziet, bijvoorbeeld met een rugzak.

Goed schoeisel
Schoenen dragen voor een belangrijk deel bij aan gezonde knieën. Daarom moeten uw schoenen voorzien zijn van dempende zolen. Ook hoge hakken kunnen problemen veroorzaken, dus draag ze slechts gedurende een beperkte tijd. Orthopedische inlegzolen kunnen standafwijkingen compenseren.

Gezonde voeding
Gezonde voeding is cruciaal, want elke kilo overgewicht vormt een extra belasting voor uw knieën. Het is belangrijk om uw lichaam voldoende voedingsvezels te geven en suiker en vet zoveel mogelijk te beperken. 

Joggende vrouw draagt knieorthese JuzoPro Patella Xtec Plus

Krachtoefeningen voor de knieën

Om de benen en dus de knieën sterker te maken of om de revalidatie na een blessure te stimuleren, hebben we een aantal oefeningen voor u samengesteld. U kunt deze zonder problemen uitvoeren en ze het beste inbouwen in uw dagelijkse routine. Mocht u een acute blessure hebben, raadpleeg dan een arts en vraag advies over welke oefeningen voor u geschikt zijn. 

 Herhaal de rekoefening twee keer aan weerszijden van het been.

  • Ga op één been staan. De knie van het standbeen is hierbij licht gebogen.
  • Neem de voet van uw andere been en trek deze terug naar uw billen.
  • Houd u voet vast met uw handen.
  • Houd deze positie gedurende ca. 20 seconden aan en wissel van been.

 

Aandachtspunten: uw rug moet bij deze oefening recht blijven. 

Man rekt zijn been

Uitvalpas

Man maakt een uitvalpas

Maak 12 uitvalpassen en herhaal dit driemaal. 

  • Ga op heupbreedte staan en houdt uw bovenlichaam rechtop.
  • Span uw buikspieren aan.
  • Maak met één been een grote pas naar voren.
  • Hierbij vormen het onder- en bovenbeen van uw voorste been een rechte hoek.
  • Het achterste been zakt omlaag en stopt net voor het de grond raakt.
  • Houd deze positie kort aan en keer dan terug naar de uitgangspositie.
  • Verwissel van been na elke uitvalpas.

 

Aandachtspunten: uw rug moet bij deze oefening recht blijven.


Kniebuiging

Maak 12 kniebuigingen en herhaal deze krachtoefening driemaal. 

  • Ga rechtop staan met uw voeten iets verder dan heupbreed uit elkaar.
  • Belast hierbij beide benen gelijkmatig.
  • Buig uw benen licht en steek uw billen hierbij naar achteren.
  • Ga zo ver naar beneden dat uw knieën achter de punt van uw voeten uitkomen.
  • Houd deze positie kort aan en richt uw lichaam dan weer op.

 

Aandachtspunten: uw rug blijft tijdens deze krachtoefening recht en uw buikspieren worden aangespannen. 

Man maakt een kniebuiging